Spelende Wijsheid

Afgelopen jaren heb ik praktisch en theoretisch onderzoek gedaan naar de invloed van vrij spelen en creativiteitsontwikkeling op persoonlijke groei en geluksbeleving. Aanleiding voor dit onderzoek was mijn persoonlijke situatie als gevolg van een burnout. Het vrije onderzoek naar de betekenis van mijn dromen en persoonlijke drijfveren benadrukte het belang van vrije speelruimte en creativiteit als motor voor de ontwikkeling van emotionele veerkracht en meesterschap.  Tijdens mijn onderzoek ontwikkelde ik steeds meer inzicht en vertrouwen in het bestaan van een innerlijk kompas dat ons spiegelt in onze individuele ontwikkelbehoefte. Een innerlijk kompas dat inzicht geeft in het individuele potentieel en de persoonlijke ontwikkelkracht versterkt.

Het belang van spelen en creativiteit voor de ontwikkeling van de mens is door de eeuwen heen door vele onderzoekers bevestigd.

“De mens is pas waarlijk mens wanneer hij speelt.”  Dit citaat is afkomstig van Friedrich Schiller (1796-1805) filosoof.  “Alleen spelend is de mens in staat om het volgen van de vrije behoefte te verenigen met de regels van het begrijpende inzicht. In het spel  komen het redelijke van de regels en de natuurlijke impulsen harmonieus samen. In die context is de mens in staat om zich te vereenzelvigen met zijn natuurlijke staat.  Voor de spelende mens zijn het de regels van het spel die hem vrijheid en speelruimte verschaffen, waarbinnen hij kan creëren en improviseren. ”

De Nederlandse filosoof en historicus Johan Huizinga (1872 – 1945). Hij wordt beschouwd als de grondlegger van de Nederlandstalige cultuurgeschiedenis en mentaliteitsgeschiedenis. Verder was hij cultuurfilosoof en antropoloog. Hij publiceerde in 1938 het boek “Homo Ludens”. In dit boek werkt Huizinga de gedachte uit dat alles wat wij doen spel is. Volgens Huizinga is het spel ernstig en kan de inzet hoog zijn, maar het spelkarakter blijft. Hij maakt duidelijk onderscheid tussen kinderachterachtigheid en spel.

Constant Huizinga (1920 – 2005) is geïnspireerd door het werk van Johan Huizinga en bouwt een nieuwe wereld, New Babylon, waarin het beeld van de spelende mens tot uitdrukking komt. Hij ontwerp ideeën voor steden waar de spelende en creatieve mens centraal staat.  Hij richt een omgeving in waarin de mens zich dan uitsluitend kan wijden aan het ontwikkelen van creatieve ideeën. Hij legt zich toe op de vraag welke mogelijke toegevoegde waarde kunst kan hebben bij het intensiveren van het dagelijks leven, waarin er ruimte is voor creatieve expressie. Met New Babylon schets Constant een visie voor een wereldwijde stad van de toekomst, waar land collectief bezit is, arbeid volledig geautomatiseerd en de noodzaak om te werken is vervangen door een nomadishe levensstijl van creatief spelen. De stichting Fondation Constant heeft als doel om het gedachtegoed van Constant uit te dragen.

In 2008 kwam ik in contact met Hanny Kusters, o.a. oprichtster van Spirare Valley en Centrum voor Creatief Leren. Zij combineert de kwaliteiten van de spelende mens met de kracht van onze emoties. Op het snijvlak waar plezier en talenten samenkomen wordt de intrinsieke motivatie het meeste gestimuleerd. De mens ontwikkelt zich dan in het verlengde van zijn persoonlijke drijfveren. Een proces, dat zich bewust en/of onbewust voltrekt. Hanny Kusters heeft haar gedachtegoed in praktijk gebracht op Spirare Valley in Venlo.  Vanuit een vrije speel- en onderzoekruimte worden kinderen en jongeren met een substantiele achterstand tot school of arbeidsmarkt weer in contact gebracht met hun persoonlijke drijfveren en talenten.

Geïnspireerd door het gedachtegoed van Hanny Kusters ben ik vanuit een speelse en open houding mijn drijfveren en talenten gaan onderzoeken. Ik heb aandacht besteed aan de vraag waarom belang van spel en creativiteit in de praktijk zo onderschat wordt.  De sterke afwijzing was met name van cultureel historische aard. Ik ben ervan geschrokken hoe sterk deze afwijzing ook in mij leefde. Ik heb enorm veel geïnvesteerd om opnieuw vrije toegang te krijgen tot mijn speelse aard. Naarmate ik meer hiermee in contact kwam des te creatiever en vrijer ik werd.

De opbrengsten van mijn onderzoek worden zichtbaar in de ontwikkeling van Wizoks World.  Een wereld waar de vrije speelruimte het uitgangspunt is voor ontwikkeling van mens en economie. De bijzondere opbrengsten hebben mij aangezet  tot de opzet van een avonturenboek voor kinderen.  Ik wil kinderen, jongeren en volwassenen graag inspireren om plezier in spel en creativiteit te behouden of opnieuw zich eigen te maken.  Het ligt in de bedoeling om het avonturenboek De avonturen in Wizoks World  in 2016 op de markt te brengen.

Het belang en de kracht van een spelende en onderzoekende houding als basis voor een gezonde ontwikkeling van mens en economie is voor mij substantieel. Mijn persoonlijke missie is erop gericht om de spelende mens maximale ruimte te bieden, opdat hij of zij de vrijheid geboden wordt om zich te kunnen ontwikkelen naar zijn werkelijke aard.

Carola Pelder